Almaniyada pensiya yaşı 67-yə qaldırılırkən, 70 illik ssenari ehtimalı indi gündəmdədir. Ekspertlər bu dəyişikliyin bugünkü gənc nəsillərə təsir edəcəyinə inanırlar və sistem genişləndikcə ciddi ictimai müzakirələr gedir.
Gununsesi.info xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, Almaniyada qanuni təqaüd yaşı tədricən 67-yə yüksəldiyi halda, daha da təəccüblü bir ssenari indi siyasi və ictimai gündəmdədir.
Almaniyada qanuni pensiya yaşı 2031-ci ilə qədər mərhələli şəkildə 67-yə qaldırılır, lakin son vaxtlar siyasi dairələr və bəzi iqtisadçı qruplar arasında pensiya yaşının 70-ə qaldırılması ilə bağlı ciddi müzakirələr gedir. Hətta mövcud sistemdə belə, bir çox insanlar yalnız 63 yaşından əvvəl hissə-hissə pensiyaya çıxa bilirlər, halbuki 70 illik ssenari ictimai narahatlıq doğurur.
Xristian Demokrat İttifaqı (CDU) daxilindəki bəzi qruplar gözlənilən ömür uzunluğunun artmasına uyğun olaraq pensiya yaşının avtomatik artırılmasının tərəfdarıdır. Federal Siyasi Təhsil Mərkəzinə (bpb) görə, bu yanaşma hətta yaxın illərdə pensiya yaşının 70-dən yuxarı qalxmasına səbəb ola bilər.
İqtisadiyyata əsaslanan ifo İnstitutu Hollandiya sistemini misal gətirir. Bu modelə görə, gözlənilən ömür uzunluğu üç il artarsa, fiziki şəxslər daha iki il işləyir və cəmi bir il daha pensiya alırlar. Başqa sözlə, qocalıq sığortasının yükü əsasən fiziki şəxslərin üzərinə keçir.
Frankfurter Rundschau qəzetinin yazdığına görə, gözlənilən ömür daha 4,5 il artarsa, pensiya yaşının 70-ə çatdırılması gündəm ola bilər. Lakin indiki templə bu artımın təxminən 45 il çəkəcəyi ehtimal edilir. Bu hesablamaya əsasən, 2003-cü il təvəllüdlü birinin 2070-ci ildə 70 yaşında təqaüdə çıxacağı ehtimal edilir.
Ancaq indiki mərhələdə 70 yaşda pensiyaya çıxmaq yalnız bir təklifdir və hələ qanuni olaraq müəyyən edilməyib. Bununla belə, təkliflər ətrafında geniş ictimai müzakirələr gələcəkdə potensial hüquqi dəyişikliklərə işarə ola bilər.
Federal hökumətin gündəliyinə yalnız yaş həddi deyil, həm də pensiya sisteminin əhatə dairəsi daxildir. Əmək naziri Bärbel Basın təklifinə əsasən, gələcəkdə qanuni pensiya sisteminə dövlət qulluqçuları və frilanserlər də daxil edilə bilər.
Bundan əlavə, “erkən pensiya” adlı yeni təcrübənin 2026-cı ildən etibarən qüvvəyə minməsi planlaşdırılır. Bu model pensiya prosesini daha çevik etmək və şəxsi seçimlər üçün imkan yaratmaq məqsədi daşıyır.
Almaniyada pensiya yaşı ilə bağlı müzakirələr həm iqtisadi, həm də sosial təsirlərinə görə əhəmiyyət kəsb edir. Əhalinin qocalması və sosial təminat sisteminə təzyiqlərin artması bu məsələnin gələcəkdə daha da aktuallaşacağını göstərir. Ancaq 70 yaşında təqaüdə çıxmaq hazırda sadəcə bir təklifdir; qanun olarsa, ilk növbədə bugünkü gənc nəsillərə təsir edəcək.
Günel
