İnsan beynində yaddaş mexanizmi aşkar edilib

İsveçrənin Bazel Universitetinin alimləri insan beynində yeni yaddaş mexanizmi aşkar ediblər.

Gununsesi.info xəbər verir ki, Science jurnalında dərc edilən araşdırmaya görə, müəyyən bir təcrübənin yaddaşı beyində bir neçə nüsxədə saxlanılır.

Bildirilir ki, neyroloqlar xatirələrin beyində necə saxlanıldığını və həyat boyu necə dəyişdiyini öyrənmək üçün siçandan istifadə ediblər.

Məlum olub ki, təcrübədən öyrənmək və uzunmüddətli yaddaşın formalaşmasına cavabdeh olan hipokampusda bir hadisə haqqında məlumat yaddaşın paralel surətlərində saxlanılır. Bu, embrion inkişafın müxtəlif mərhələlərində meydana çıxan ən azı üç müxtəlif neyron qrupunu (toplamalarını) əhatə edir.

Digərlərinə nisbətən daha erkən inkişaf edən birinci qrup neyronlar yaddaşın uzunmüddətli saxlanmasına cavabdehdir.

Onların saxladıqları xatirələrin surəti əvvəlcə zəif ola bilər, lakin zaman keçdikcə daha da güclənir.

Əvəzində daha sonra meydana çıxan ikinci qrup neyron yaddaşın zamanla zəifləyən surətini yaradır.

Yaddaşın daha sabit surətini saxlayan üçüncü qrup da var.

Neyron ansamblının növü saxlanılan məlumatı dəyişdirməyin nə qədər asan olduğuna təsir göstərir.

Gec neyronlar tərəfindən əldə edildikdən sonra qısa müddət ərzində saxlanılan yaddaş dəyişdirilə və yenidən yazıla bilər.

Vəziyyəti baş verəndən dərhal sonra xatırlamağa çalışmaq gec doğulmuş neyronları yeni məlumatları orijinal yaddaşa inteqrasiya etməyə hazırlayır.

Əksinə, eyni hadisəni uzun müddətdən sonra xatırlamaq erkən neyronları özlərinin bir nüsxəsini əldə etmək üçün yenidən atəşə hazırlayır, lakin onunla əlaqəli məlumat artıq asanlıqla dəyişdirilə bilməz.

Müəlliflərin fikrincə, xatirələrin beyində necə dinamik şəkildə saxlanması beynin nəhəng yaddaş tutumunun əsasında dayanan plastikliyinə dəlildir.

 

 

İlhamə

Gununsesi.info