Amazonun dərinliklərində qaynama nöqtəsinə çatan temperaturu olan bir çay, iqlim dəyişikliyi və Amazon tropik meşələrinin gələcəyi haqqında həyəcan verici siqnallar göndərir.
Gununsesi.info xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, Şanay-Timpişka çayı elmi “pəncərə” hesab olunur.
Perunun Amazon bölgəsindəki Şanay-Timpişka çayı, temperaturun 100°C-yə çata biləcəyi yer, alimlərə qlobal istiləşmə və meşə ekosistemləri haqqında mühüm məlumatlar verir.
Şanay-Timpişka çayı Perunun Mayantuyacu bölgəsində yerləşir və ilk dəfə 2011-ci ildə tədqiqatçı Andrés Ruzo tərəfindən kəşf edilib. Çayın adı “günəş istisində qaynayan” deməkdir.
100°C-yə qədər yüksək temperaturda qaynayan suyu müşahidə edən Ruzo, “Ölçdüyüm ən yüksək temperatur 100°C idi. Suyun bu qədər isti olduğunu təsəvvür etmək belə çətindir. Əlinizi içinə soxsanız, içəridə yanıqlar yaranar” deyib.
Peruda uzun illər əfsanə kimi tanınan bu çay geoloqlar tərəfindən ilk dəfə eşidildikdə qeyri-mümkün hesab edilirdi. 2017-ci ildə çəkilən sənədli filmdə çayın güclü istilik yaydığını göstərən zaman tədqiqatçılar şoka düşdülər. “Quşlardan sürünənlərə qədər bir çox heyvan bu temperaturda yaşaya bilməz” deyən geoloqlar çayın temperaturunun bioloji orqanizmlərə dağıdıcı təsir göstərdiyini izah ediblər.
Orxan Saffari
