၅၅၉ရေးသားသည်။
တတိယကမ္ဘာစစ်ဖြစ်လာမလားလို့ကမ္ဘာ့ပြည်သူတွေကိုကြောက်လန့်စေတဲ့အီရန်ရဲ့နျူကလီးယား ပြဿနာဟာဘယ်မှာစတင်ခဲ့ပါသလဲ။အီရန်ကိုနျူကလီယားနည်းပညာဘယ်သူကစပေးခဲ့တာပါလဲ။
အဖြေကတော့ ပြီးခဲ့ဇွန်လ၂၂ရက်နေ့ကအီရန်ရဲ့ နျူကလီးယားလက်နက်ထုတ်လုပ်ရာနေရာကို အကြီးအကျယ်ဗုံးကြဲခဲ့တဲ့အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုပဲဖြစ်ပါတယ်။အဲဒီစစ်ဆင်ရေးကိုညသန်းခေါင်မှာနှက်တဲ့တူ (Operation Midnight Hammer) လို့အမေရိကန်ကအမည်ပေးပါတယ်။ တကယ်တော့ အဲဒီတူဟာကိုယ့်ပေါင်ကိုယ်လှန်ထောင်းရသလိုပါ။
၁၉၅၃ ဒီဇင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့မှာ အမေရိကန်သမ္မတ အိုင်ဆင်ဟောင်ဝါကကုလသမဂ္ဂအထွေထွေ ညီလာခံမှာအခုလိုပြောခဲ့ပါတယ်။
Public Service Announcement
“ကမ္ဘာကြီးမှာအန္တရာယ်တစ်ခုရှိတယ်ဆိုရင်၊ အဲဒါဟာအားလုံး အတွက်အန္တရာယ်ပါပဲ။ ထပ်တူညီစွာပဲနိုင်ငံတစ်နိုင်ငံမှာ မျှော်လင့်ချက်တစ်ခုရှိနေရင်လည်း ဒီမျှော်လင့်ချက်ကို အားလုံးကိုမျှဝေသင့်ပါတယ်”။ ဒီမိန့်ခွန်းကို နောင်တစ်ချိန်မှာ “ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် အက်တမ်များ”(Atoms for Peace) လို့အမည်တွင်ခဲ့ပါတယ်။
ဒါဟာအမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက စစ်အေးကာလအရှိန်မြင့်တက်နေချိန်မှာမဟာမိတ်နိုင်ငံတွေအတွက်နျူကလီးယားနည်းပညာကိုမျှဝေတဲ့ Atoms for Peaceပရိုဂရမ်ဖြစ်ပါတယ်။ဒီလိုနည်းနဲ့အီရန်ဆီကိုနျူကလီးယာနည်းပညာစရောက်ခဲ့ပါတယ်။
စတင်တဲ့ရည်ရွယ်ချက်ကတော့ဒီစွမ်းအင်ကိုငြိမ်းချမ်းစွာ အသုံးပြုဖို့ပါ။၁၉၆၇ခုနှစ်မှာ အမေရိကန်က တဟီရန်နျူကလီးယားသုတေသနဌာနကို နျူကလီးယားဓါတ်ပေါင်းဖို နဲ့ ယူရေနီယံတွေပေးအပ်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီအချိန်မှာအီရန်ကိုအုပ်ချုပ်နေခဲ့သူဟာအမေရိကန် နဲ့ အနောက်အုပ်စုတွေရဲ့မဟာမိတ် ရှားမိုဟာမက်ရီဇာပါလာဗီ (ရှားဘုရင်)ပဲဖြစ်ပါတယ်။သူဟာအခုအီရန်ခေါင်းဆောင်တွေလိုဘာသာရေးနဲ့ အုပ်ချုပ်တာမဟုတ်ပေမယ့် အာဏာရှင်ပဲဖြစ်ပါတယ်။
၁၉၇၅ ခုနှစ်မှာ အမေရိကန်ရဲ့မက်ဆာချူးဆက်နည်းပညာတက္ကသိုလ်(MIT)ကအီရန်ရဲ့နျူကလီးယား အင်ဂျင်နီယာတွေကိုမွေးထုတ်ပေးခဲ့ပါတယ်။အီရန်ဟာဒီနည်းပညာကိုရရှိခဲ့တာကိုသူ့ရဲ့ဂုဏ်ဒြပ်တစ်ခုအဖြစ်အင်မတန်ဂုဏ်ယူခဲ့ပါတယ်။ကြိုတွေးမထားမိတဲ့ကံကြမ္မာကတော့တစ်နေ့မှာအီရန်ဟာ ဘာသာရေးအစွန်းရောက်လာပြီး အမေရိကန်နဲ့ အနောက်အုပ်စုရဲ့ရန်သူဖြစ်လာမယ်ဆိုတာကိုပါပဲ။
၁၉၇၉ခုနှစ်ကအီရန်မှာတော်လှန်ရေးဖြစ်ပွါးတဲ့အခါမှာတော့အရာအားလုံးက ပြောင်းပြန်ဖြစ်သွားခဲ့ ပါတယ်။ အီရန်နဲ့အမေရိကန် နျူကလီးယားနည်းပညာပူးပေါင်းရေးအစီအစည်ရပ်ဆိုင်းသွားတဲ့အပြင် အီရန်ဟာအမေရိကန်နဲ့အနောက်ကမ္ဘာရဲ့ရန်သူဖြစ်လာပါတယ်။
နောက်ပိုင်းမှ ပါကစ္စတန်ကသိပ္ပံပညာရှင်နဲ့ နျူကလီးယာမှောင်ခိုသမားအေကျူခန်ကအီရန်ကိုနည်းပညာအကူအညီတွေပေးခဲ့ပြီး၁၉၉၁ခုနှစ်မှာ တရုတ်က “အဝါရောင်ကိတ်မုန့်”လို့တင်စားတဲ့ ယူရေနီယံဒြပ်ပေါင်းတွေနဲ့နည်းပညာတွေကိုတိတ်တဆိတ်ထောက်ပံ့ပေးခဲ့ပါတယ်။ ရုရှကလည်းနောက်ချန်မနေခဲ့ပါဘူး။ ဓါတ်ပေါင်းဖိုတည်ဆောက်ရေးနဲ့ နည်းပညာတွေကူညီပေးခဲ့ ပါသေးတယ်။
အခုတော့ သမ္မတအိုက်ဆင်ဟောင်ဝါရဲ့ Atoms for Peace ဟာ Atoms for Warဖြစ်လာခဲ့ပါပြီ။ အမေရိကန် လက်နက်ထိန်းချုပ်ရေးပညာရှင်ဖြစ်တဲ့ ရောဘတ်အိုင်ဟွန်းကတော့ “ကျွန်တော်တို့ အီရန်ကိုသူ့ရဲ့အစပထမလက်စွဲသေတ္တာကိုပေးခဲ့မိတယ်”လို့ပြန်ပြောပါတယ်။
“အဲဒီအချိန်တုန်းကနျူကလီးယာပိုင်ဆိုင်မှုနဲ့ပက်သက်ရင် ကျွန်တော်တို့အရမ်းကြီးမစိုးရိမ်ခဲ့ကြဘူး။ဆိုတော့နျူကလီးယားနည်းပညာကိုလက်လွှဲပေးရာမှာကျွန်တော်တို့မဆင်မခြင်လုပ်ခဲ့ကြတယ်”လို့ သူကပြောပါတယ်။
ဂြိုလ်တုကရိုက်ကူးတဲ့ပုံရိပ်တွေအရတော့အီရန်ဟာသူ့ရဲ့နျူကလီးယားထုတ်လုပ်မှုနေရာကို အလုံးအရင်းနဲ့ပြန်ပြင်ဖို့လုပ်နေတာတွေ့ရတယ်လို့ဆိုပါတယ်။ အီရန်ဟာနျူးကလီးယားအိပ်မက်ကိုလုံးဝဆုံးရှုံးသွာပြီဆိုရင်တောင်ကြောက်စရာကောင်ပြီးရက်စက်တဲ့ တုန့်ပြန်မှုတွေပြုလုပ်မှာပါ။
နယူးယောက်ကဝေါထရိတ်စင်တာကိုအိုစမာဘင်လာဒင်ရဲ့အယ်လ်ကေဒါကလေယာဉ်နဲ့ဝင်ဆောင့်ခဲ့တာဟာ ဘာနည်းပညာမှကြီးကြီးမားမား မပါခဲ့ပါဘူး။ ဒီနေရာမှာသတိချပ်ဖို့ကအိုစမာဘင်လာဒင်ဆိုတာလည်းတစ်ချိန်ကအမေရိကန်က ဆိုဗီယက်ကို အာဖဂန်နစ္စတန်စစ်မျက်နှာမှာရှုံးနိမ့်စေဖို့အတွက် အထောက်အပံ့ပေးခဲ့တဲ့စစ်သွေးကြွဖြစ်ခဲ့တယ် ဆိုတာပါပဲ။
အမေရိကန်ကဖြုတ်ချသတ်ဖြတ်ခဲ့တဲ့အီရတ်ခေါင်းဆောင် ဆက်ဒမ်ဟူစိန်ဆိုတာလည်းအီရန်-အီရတ်စစ်ပွဲအတွင်းမှာ အမေရိကန်ကထောက်ပံ့ခဲ့သူပါ။
မြန်မာနိုင်ငံကစစ်အာဏာသိမ်းခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်းကိုလည်း အမေရိကန်သမ္မတ လင်ဒန် ဂျွန်ဆင်ကသူ့နိုင်ငံဆီကို ၁၉၆၆မှာဖိတ်ခေါ် ခဲ့ပြီး အိမ်ဖြူတော်မှာဧည့်ခံခဲ့ပါတယ်။ အခုတော့မြန်မာနိုင်ငံကဘယ်ခရီးသွားကိုမှလက်မခံဘူးလို့ အမေရိကန်အစိုးရကထုတ်ပြန်ပါတယ်။
နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်တွေရဲ့ဆုံးဖြတ်ချက်တွေကြားမှာ သေကြေဒုက္ခရောက်ရသူတွေကတော့ ကမ္ဘာ့ပြည်သူတွေပါပဲ။ သွေးချောင်းစီးမှုတွေကိုတွေ့နေကြရဦးမှာပါ။
တစ်ခါတစ်လေမှာ သမိုင်းဆိုတာဟာကိုရီးယားဇာတ်လမ်းတွဲလို တစ်ပိုင်းနှစ်ပိုင်းကြည့်ရုံ နဲ့ ဇာတ်လမ်းကိုပုံဖေါ်နိုင်လေ့မရှိပါဘူး။
သမိုင်းကတော့သူ့တာဝန်အရကလဲ့စားချေမှုကိုဆက်တိုက်ဆောင်ရွက်နေမှာပါပဲ။ ။
