“World Population Review” -unun məlumatına görə, dünya adambaşına düşən kitab oxuma saatlarının sayına görə sıralanır. Siyahının başında ABŞ, Hindistan və İngiltərədir.
Gununsesi.info Türkiyə mediasına istinadən xəbər verir ki, dünyada kitab oxuma vərdişləri ilə bağlı yeni hesabatda ölkələrin orta illik kitab oxuma vaxtlarına görə sıralama məlumatları açıqlanıb.
“World Population Review” və “CEO World Magazine” tərəfindən dərc edilən məlumatlara görə, kitab oxumağa ən çox vaxt sərf edən ölkə ildə orta hesabla 357 saatla ABŞ-dir. Onun ardınca 352 saatla Hindistan və 343 saatla Böyük Britaniya gəlir.
Siyahıda Avropa ölkələri də yüksək yer tutur. Fransa 305 saat, İtaliya 278 saat, Rusiya 223 saat kitab oxuma vaxtı ilə seçilərkən; Avstraliya, ortalama 217 saat, İspaniya və Hollandiya isə ortalama 187 saatla sıralamada ön sıralara çıxıb.
Türkiyə ildə adambaşına orta hesabla 130 saat kitab oxuma vaxtı ilə siyahının ortasında yer alır. Bu rəqəm mütaliə vərdişləri inkişaf etmiş ölkələrlə müqayisədə daha aşağı səviyyədədir. İsveçrə 157 saatla siyahının başında, Türkiyədən sonrakı ölkələrdə isə ildə 60 saatdan az kitab oxuma nisbəti var.
Bruney, Pakistan, Səudiyyə Ərəbistanı və Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri (BƏƏ) kimi ölkələr siyahının sonunda yer alıb. Bu ölkələrdə orta illik kitab oxuma müddəti 60 saat olaraq hesablanıb. Ən aşağı orta göstərici 58 saatla Əfqanıstana aiddir.
Oxu mədəniyyəti sosial inkişafla sıx bağlıdır
Mütəxəssislərə görə, bir ölkənin kitab oxuma vərdişləri, birbaşa təhsil sisteminin keyfiyyəti, nəşriyyat sənayesinin gücü, rəqəmsal məzmuna çıxış və ailə daxilində təşviq edilən mədəni vərdişlərlə bağlıdır. Mütaliə vaxtının yüksək olduğu ölkələrdə, ümumiyyətlə, güclü kitabxana infrastrukturu, kitablara asan çıxış, uşaqlara mütaliə vərdişlərinin aşılanması siyasətləri və media vasitəsilə mütaliəyə həvəsləndirmə kimi amillər ön plana çıxır.
Kitab oxuma səviyyəsinin aşağı olduğu ölkələrdə iqtisadi çətinliklər, təhsilə çıxışda bərabərsizlik, oxu mədəniyyətinin olmaması və rəqəmsal məzmuna meyl kimi amillər təsirli hesab edilir.
Kitab oxumaq təkcə fərdin deyil, həm də sosial inkişafın göstəricisidir
Kitab oxuma vərdişi fərdlərin dil bacarıqlarından analitik düşünmə qabiliyyətinə qədər bir çox sahədə inkişaf etməsinə şərait yaratsa da; O, sosial miqyasda savadlılıq səviyyəsinin artmasına, düşüncə müxtəlifliyinin təşviqinə və mədəni zənginliyin yayılmasına töhfə verir.
Mütəxəssislər vurğulayırlar ki, ölkələr kitab nəşrini artırmaqla yanaşı, eyni zamanda uşaqlıqdan kitab oxumaq mədəniyyətini dəstəkləyəcək layihələr və təbliğatı da genişləndirməlidirlər.
Günel Həsənova
