Alimlər qədim misirlinin 4800 illik DNT-sini ilk dəfə genom səviyyəsində deşifrə ediblər. Kəşf, ehtimal ki, elit təbəqəyə mənsub olan və piramidaların tikildiyi dövrdə yaşamış bir insanın mənşəyi və həyatına işıq salır.
Gununsesi.info xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, bu şəxsin qəhvəyi saçlı, qəhvəyi gözlü və tünd dərili olduğu güman edilir. Genetik analiz göstərdi ki, onun genomunun 80 faizi Şimali Afrikadan, 20 faizi isə Qərbi Asiyadandır. Bu nəticələr qədim Misirin Afrikanın və Mesopotamiyanın digər yerlərindən gələn immiqrantların və tacirlərin olduğu mədəniyyətlərin mozaikası olduğunu göstərir.
Francis Crick İnstitutunun genetiki Pontus Skoglund, bu kəşfin isti və quru iqlim səbəbiylə DNT-nin qorunmasının çətin olduğu Misirdə erkən Misir cəmiyyətlərinin ilk genetik sübutunu təqdim etdiyini söylədi. Yeni texnikalarla çirklənmənin qarşısını alaraq DNT-ni analiz etməyi bacaran qrup, insan hərəkətliliyi ilə bağlı mühüm məlumatlar əldə edib.
Qalıqlar Qahirədən 265 kilometr cənubda yerləşən qədim Nuveyrat şəhərindəki nekropoldakı qaya məzarının içərisində böyük bir küpün içərisində tapılıb. Eramızın 2855-2570-ci illəri arasında öldüyü təxmin edilən fərd 160 sm boyunda idi və şiddətli diş aşınması və inkişaf etmiş artrit əlamətləri göstərdi, bu da onun 44-64 yaşları arasında öldüyünü göstərirdi.
Bu şəxsin məzarı yüksək sosial statusa işarə etsə də, onun skeletində adi fiziki işarələr də var. Liverpul Con Moores Universitetinin bioarxeoloqu Joel Irish, omba sümüklərinin böyüdüldüyünü, qol sümüklərinin inkişaf etmiş hərəkət əlamətlərini göstərdiyini və sağ ayağında əhəmiyyətli artritin olduğunu nəzərə alsaq, adamın dulusçu ola biləcəyini söylədi.
Bu onu göstərir ki, bu şəxs dulusçuluqla məşğul olarkən müstəsna bacarıqları sayəsində yüksək status qazanmış ola bilər, bu peşə adətən elit dəfn təcrübələrinə uyğun gəlmir.
Dişlərinin izotop analizi bu şəxsin Nil vadisində böyüdüyünü və dövrün misirlilərinə xas olan buğda, arpa və heyvan zülalından ibarət bir pəhriz yediyini ortaya qoydu.
Aberdin Universitetindən arxeogenetik Linus Girdland Flink skeletin 1902-ci ildə qazıldığını, Liverpul Dünya Muzeyinə hədiyyə edildiyini və İkinci Dünya Müharibəsi zamanı muzeyin bombalanmasından sağ qalan nadir qalıqlardan biri olduğunu söylədi.
Tədqiqatçılar qeyd ediblər ki, bu şəxsin hekayəsi qədim Misir sivilizasiyasının daha ətraflı və dərindən başa düşülməsi üçün mühüm başlanğıcdır.
Orxan
