
Kolon xərçənginə qarşı perspektivli yeni araşdırmaya görə, D vitamini əlavələri bu xəstəliyin qarşısının alınması və müalicəsində mühüm rol oynaya bilər. Macarıstan alimlərinin 1,3 milyondan çox insanı əhatə edən geniş miqyaslı təhlili, kifayət qədər miqdarda D vitamini olan şəxslərin kolon xərçəngi riskinin 25% -dən 58% -ə qədər daha az olduğunu müəyyən etdi.
Gununsesi.info xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, “Günəş vitamini” olaraq da bilinən D vitamini həm təbii yolla (günəş işığı, balıq və yumurta sarısı), həm də ucuz əlavələr vasitəsilə əldə edilə bilər. Lakin tədqiqatçılar deyirlər ki, bir çox insanlar bu vacib vitamin çatışmazlığından əziyyət çəkirlər.
Nutrients jurnalında dərc olunan araşdırmaya görə, D vitamininin hər 2,5 mikroqram artması kolon xərçəngi riskini 4% azaldır. NHS bildirir ki, bütün böyüklər və 1 yaşdan yuxarı uşaqlar gündə 10 mikroqram D vitamini qəbul etməlidirlər.
Bu tapıntılar xüsusilə gənc yetkinlər arasında kolon xərçənginin müəmmalı şəkildə artdığı bir vaxta təsadüf edən təəccüblüdür. Son 30 ildə 25-49 yaş arası insanlar arasında kolon xərçəngi diaqnozu 80% artıb. Böyük Britaniyada hər il bu yaş qrupunda 2600-ə yaxın yeni hal aşkar edilir.
Araşdırmada diqqət çəkən başqa bir məqam isə D vitamini səviyyəsinin yalnız xəstəliyin inkişaf riskini deyil, müalicə prosesini də təsir etməsidir. Daha yüksək D vitamini səviyyələri olan qabaqcıl kolon xərçəngi xəstələrinin müalicəyə daha yaxşı cavab verdiyi və orta hesabla iki ay daha çox yaşadıqları aşkar edilmişdir.
Tədqiqatın aparıcı müəllifi, Macarıstandakı Semmelweis Universitetinin professoru Dr. Dr. “D vitamini kolon xərçənginin həm qarşısının alınmasında, həm də müalicəsində mühüm rol oynaya bilər” deyən Yanos Tamaş Varqa, dozanın və fərdi fərqlərin əhəmiyyətini qeyd etdi.
Tədqiqat göstərir ki, Avropada insanların təxminən 40%-də D vitamini çatışmazlığı var, 13%-i isə ciddi çatışmazlıq ərəfəsindədir. Böyük Britaniyada hər beş nəfərdən ikisi, xüsusən günəş işığının məhdud olduğu qış aylarında bu çatışmazlığı hiss edə bilər.
Digər tərəfdən, mütəxəssislər xəbərdarlıq edirlər ki, əlavələr qəbul edərkən onu həddindən artıq yükləmək də təhlükəli ola bilər. NHS həkim məsləhəti olmadan gündə 100 mikroqramdan çox D vitamini qəbul etməməyi tövsiyə edir. Həddindən artıq D vitamini qəbulu artıq kalsiuma (hiperkalsemiya) səbəb ola bilər ki, bu da sümük zəifliyinə, böyrək və ürəyin zədələnməsinə səbəb olur.
Tapıntılar ümidverici olsa da, D vitamini ilə xərçəngin qarşısının alınması arasında əlaqə elmi ictimaiyyətdə hələ də mübahisəlidir. Böyük Britaniyada yerləşən Xərçəng Araşdırmaları UK xeyriyyə təşkilatı bildirir ki, D vitamini çatışmazlığının xərçəng riskini artırdığına dair hələ qəti dəlil yoxdur, lakin araşdırmalar davam edir.
Mütəxəssislər xatırladır ki, kolon xərçənginin erkən diaqnozu həyat qurtarır. Diqqət edilməli olan simptomlar arasında bağırsaq vərdişlərində dəyişikliklər, nəcisdə qan, səbəbsiz kilo itkisi, davamlı yorğunluq, qarın ağrısı və şişkinlik daxildir.
Orxan