Amerikalı bir kişi özünə həm ölümcül ilan zəhəri vurdu, həm də 18 il ilanlar tərəfindən sancıldı. Elm adamları bu qan nümunələrindən əldə etdikləri antikorlarla 19 fərqli ilan növünə qarşı təsirli bir antidot hazırlayıblar.
Gununsesi.info xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, immunoloq Dr. Jacob Glanville 2017-ci ildə internetdə maraqlı bir xəbərlə qarşılaşdı: Tim Friede adlı bir adama kobralar, mambalar və çıngırtılı ilanlar da daxil olmaqla onlarla ölümcül ilan dişləyib, həm də zəhərlərini vurub.
Alimlərin fikrincə, bu qeyri-adi insanın qanı ilan sancmalarına qarşı yeni antidotun açarı ola bilər.
Glanville “Xəbərdə “çılğın oğlan özünü sancdı” deyilirdi, amma mən bu işin içində bir “xəzinə” olduğunu düşündüm – deyərək Tim Friede ilə əlaqə saxlayıb. Tim bu təklifə sevinclə qarşılayıb: “Nəhayət, bu telefon zəngi gəldi”, – deyə bildirib.
İşbirliyi edən Tim Glanvilin komandasına 40 millilitr qan nümunəsi verdi. Bu nümunədən alınan antikorlar Kolumbiya Universitetindən Prof. Dr. Richard A. S. tərəfindən hazırlanmışdır. Dr. Peter Kwong’un töhfələri ilə inkişaf etdirilən bir antidot formulunda istifadə edildi.
Laboratoriya testlərində antidotun siçanlarda 19 fərqli ilan növünə qarşı təsirli olduğu müəyyən edilib. Bu növlərə kobralar, mambalar, mərcan ilanları və kraitlər daxildir.
Tədqiqatçılar Tim Fridenin qanından təcrid olunmuş iki antikorla yanaşı, zəhərin 95 faizində tapılan fermenti dayandıran “varespladib” adlı molekul da əlavə ediblər.
Nəticədə 13 ilan növünə qarşı 100 faiz, 6 növə qarşı isə 20-40 faiz qoruma təmin edildi.
Bu gün antidotlar adətən ilan zəhərinin heyvanlara yeridilməsi və heyvanın qanından antikorların toplanması yolu ilə hazırlanır. Ancaq bu üsul həm risklidir, həm də allergik reaksiyalara səbəb ola bilər.
Yeni üsulda insan mənşəli antikorlardan istifadə edildiyi üçün yan təsirlərin daha az olacağı gözlənilir. İngiltərədəki Lancaster Universitetində ilan zəhəri üzrə ekspert Stiven Hall: “Bu, çox innovativ bir yanaşmadır. Əgər o, klinik sınaqlardan keçsə, bu, həqiqətən də inqilabi olacaq”,- deyə bildirib.
Hələ insanlar üzərində sınaqdan keçirilməyib
Tədqiqat yalnız siçanlar üzərində aparılıb, onun insanlara təsiri hələ məlum deyil. Üstəlik, hazırlanmış antivenom yalnız “elapid” tipli ilanlar üçün keçərlidir.
Günel Həsənova
r
