အာဖဂန် နစ္စတန်ကို သိမ်းပိုက်ထားတဲ့ တာလီဘန် စစ်သွေးကြွတွေဟာ နိုင်ငံရဲ့ အဓိက လူ့အခွင့်အရေး စောင့်ကြည့် အဖွဲ့ကြီးကို ဖျက်သိမ်းစေခဲ့ပါတယ်။
လွတ်လပ်တဲ့ အာဖဂန် နစ္စတန် လူ့အခွင့်အရေး စောင့်ကြည့် ကော်မရှင်ကို ဖျက်သိမ်းစေခဲ့တဲ့ လုပ်ရပ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဒီကော်မရှင်ကို လက်တွေ့ မလိုအပ်တာကြောင့်လို့ တာလီဘန်တွေက အကြောင်းပြချက် ပေးခဲ့ပါတယ်။
တာလီဘန်တွေဟာ နိုင်ငံတကာ အသိအမှတ်ပြု အာဖဂန် အစိုးရကို ပြီးခဲ့တဲ့နှစ် ဩဂုတ်လက ဖြုတ်ချပြီး တစ်နိုင်ငံလုံးကို ထိန်းချုပ်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီနောက်မှာတော့ နိုင်ငံသားတွေရဲ့ လွတ်လပ်မှုနဲ့ လူ့အခွင့်အရေးကို အကာအကွယ်ပေးဖို့ ရည်ရွယ်ထားတဲ့ အဖွဲ့အစည်း တချို့ကို ဆက်တိုက် ပယ်ဖျက်လာပါတယ်။
အာဖဂန်မှာ ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်နဲ့ အမျိုးသမီးရေးရာ ဝန်ကြီးဌာနတို့လည်း ဖျက်သိမ်း ခံခဲ့ရပြီး ဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံရဲ့ လူ့အခွင့်အရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး တာဝန်ယူ ကိုင်တွယ်ဖို့အတွက် တခြား အဖွဲ့အစည်းတွေလည်း ရှိနေတာကြောင့် ကော်မရှင်ကို ဖျက်ပစ်ခဲ့တာလို့ တာလီဘန် အစိုးရ ပြောရေးဆိုခွင့်ရ အရာရှိ တစ်ဦးဖြစ်တဲ့ အင်နာမူလာ ဆာမန်ဂါနီက ပြောပါတယ်။
ဖျက်သိမ်း ခံလိုက်ရတဲ့ ကော်မရှင်ရဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်တွေထဲမှာ အမေရိကန် သိမ်းယူထားတဲ့ ဆယ်စုနှစ် နှစ်ခုကြာ ကာလအတွင်း တာလီဘန်တွေနဲ့ ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ စစ်ပွဲတွေကြောင့် အရပ်သား ပြည်သူတွေ သေဆုံးတာကို စာရင်း ပြုစုရတာမျိုးတွေ ပါဝင်ပါတယ်။
တာလီဘန် အစိုးရက ပထမဆုံးအကြိမ် နှစ်ပတ်လည် ဘတ်ဂျတ် အစီအမံတွေကို ပြီးခဲ့တဲ့ သီတင်းပတ်ကုန်က ကြေညာခဲ့ချိန်မှာ အမျိုးသား လုံခြုံရေး ကောင်စီနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးဆိုင်ရာ တွေ့ဆုံညှိနှိုင်းမှု ကောင်စီတို့လည်း ဖျက်သိမ်း ခံခဲ့ရတာ တွေ့ရပါတယ်။
၁၉၉၆ ကနေ ၂၀၀၁ ခုနှစ်ထိ အာဖဂန်ကို အုပ်ချုပ်ခဲ့ဖူးတဲ့ တာလီဘန်တွေက ဒီတစ်ကြိမ် နိုင်ငံအာဏာကို ထိန်းချုပ်လိုက်ရာမှာ ပိုမို ညင်သာ ပျော့ပျောင်းပြီး ဘာသာရေး အစွန်းမရောက်တဲ့ လမ်းစဉ်တွေကို ကျင့်သုံးသွားမယ်လို့ ကတိပြုခဲ့ပါတယ်။ လက်တွေ့မှာတော့ လပိုင်းအတွင်း အာဖဂန် နိုင်ငံသားတွေ၊ အထူးသဖြင့် အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ပညာသင်ခွင့်၊ အလုပ်လုပ်ခွင့်နဲ့ ဝတ်စားဆင်ယင်မှုဆိုင်ရာ လွတ်လပ်ခွင့်တွေဟာ ဆက်တိုက် ကန့်သတ်ခံလာနေရကြောင်းလည်း သိရပါတယ်။
