Ardıcıl xəbərlər və açıqlamalar Rusiyada yerləşən yarımhərbi qruplaşma “Vaqner”in bir müddət gündəmin zirvəsində olmasına səbəb olub. Qurucusu FTB tərəfindən axtarılan paramilitar qrup Afrikadakı fəaliyyəti ilə də müzakirə olunub.
Son aylar Rusiya lideri Vladimir Putinin öz ordusundan daha çox güvəndiyi “”Vaqner” haqqında çox danışılır.
Gununsesi.info Türkiyənin Haber Global kanalında yayımlanan bu barədə araşdırmanı təqdim edir:
Rusiyada yerləşən “Vaqner” yarımhərbi qruplaşması bir müddətdir ki, bütün dünyada və xüsusilə Afrikada fəaliyyət göstərir.
Ancaq son vaxtlar Avropada Vaqnerdən danışılır. Rəsmi orqanlar Kosovodakı gərginlikdə Vaqnerin bölgədəki fəaliyyətindən danışarkən, Serbiya prezidenti Aleksandr Vuçiç “Vaqner”in Ukraynada döyüşmək üçün əsgər topladığını iddia edərək, “Ölkəmizdən əsgər yığmağı dayandırın!” deyib. zəng etmişdi.
Bir müddət əvvəl Vaqnerin yüksək rütbəli üzvü olduğu bildirilən rusiyalı Andrey Medvedevin Norveçdən sığınacaq istəməsi xəbərləri gündəmə gəlmişdi.
Digər tərəfdən, sözügedən paramiliter qrup, Rusiyanın ikinci ən böyük şəhəri olan St. O, Sankt-Peterburqda səhmdar cəmiyyət kimi qeydiyyatdan keçdiyini bildirib. Bəs bir müddət əvvəl varlığı belə etiraf olunmayan Vaqner Afrikada necə təsirli idi?
2012-ci ildən siyasi təlatümlər yaşayan Qərbi Afrika ölkəsi Malidə keçən il hərbi xunta hakimiyyəti ələ keçirdikdən sonra Fransa radikal islamçı yaraqlılarla mübarizə üçün Mali hökumətinə dəstəyini kəsdi və fevral ayından qoşunlarını ölkədən çıxarmağa başladı.
ADI MART AYINDA EŞİTİLƏN…
Ölkədəki bu boşluğu Rusiyada yerləşən “Vaqner” yarımhərbi qruplaşması doldurmağa başladı. Vaqnerin adı mart ayında Malinin Moura şəhərindəki mal-qara bazarına helikopter hücumundan sonra verilib.
Vaqner 2014-cü ildə Ukraynada ilk dəfə göründükdən sonra təşkilatın izləri Liviya, Suriya, Mərkəzi Afrika Respublikası, Mozambik, Sudan və Malidə görünüb. Son zamanlar Afrika və Qərb ölkələrinin bəzi dairələri Vaqnerin nağd pul, qızıl, almaz və uran müqabilində münaqişə bölgələrində müəyyən siyasi və hərbi liderlərə xidmət etdiyini iddia edirlər.
Malidəki Fulani etnik qrupundan çoxlu mal-qara və fermerlərin yaşadığı Moura şəhəri ölkədəki radikal təşkilatların tez-tez silahlıları öz sıralarına cəlb etməyə çalışdığı yerlərdən biridir.
Mali son 10 ildir ki, Fransa və Avropa güclərinin dəstəyi ilə ölkədə silahlı yaraqlılara qarşı mübarizə aparır. Lakin keçən il hərbi xunta Malidə hakimiyyəti ələ keçirdikdən sonra Fransa ilə Mali arasında münasibətlər pisləşməyə başladı və ölkədəki fransız qüvvələri Malidən geri çəkildi. Malidə yaranan bu boşluğu Vaqnerin doldurduğu iddia edilir. Bu vəziyyət 2021-ci ilin son günlərində 15 Avropa ölkəsi, Kanada və ABŞ tərəfindən pislənilib.
Maliyyə orqanları Moura hücumunu ekstremist qruplara qarşı böyük qələbə kimi səciyyələndirir və “əməliyyatda 203 hücumçunun öldürüldüyünü, 50-dən çox hücumçunun saxlanıldığını” bildirir, lakin insidentdə mülki vətəndaşların itkisini qeyd etmirlər. Mali səlahiyyətliləri insidentlə bağlı açıqlamalarında vurğulayırlar ki, onların yalnız Rusiya ilə “təlimatçılar” təmin etmək üçün müqavilələri var və Vaqnerin iştirakını inkar edirlər.
Qərb ekspertləri Vaqneri Rusiyanın inkar edə biləcəyi fəaliyyətlərdə, məsələn, muzdlu və dezinformasiya kampaniyalarında istifadə etdiyi təşkilat kimi təsvir edirlər. Malidə yerləşən və adı çəkilməyən yüksək rütbəli fransız diplomatın sözlərinə görə, Vaqnerin Malidə minə yaxın muzdlusu var. Sözügedən muzdlular Aİ-nin yaratdığı 15 hərbi baza və obyektdə yerləşdirilib.
Digər tərəfdən, Rusiyanın xarici işlər naziri Sergey Lavrov mayın 1-də İtaliya mediasına verdiyi qiymətləndirmədə Vaqnerin Malidə olduğunu etiraf edib, lakin qrupun ölkədəki fəaliyyətinin “kommersiya əsasında təhlükəsizlik xidmətləri göstərmək” olduğunu qeyd edib.
Vaqnerə Rusiya prezidenti Vladimir Putinlə yaxın əlaqələri olan rusiyalı oliqarx Yevgeni V. Priqojinin rəhbərlik etdiyi güman edilir.
Priqojin Malidə Vaqnerin varlığını inkar edib və belə bir təşkilatın varlığının “şəhər əfsanəsi” olduğunu vurğulayıb.
Gununsesi.info
